Gece Açılıyor İstanbul’a
Zeki Tombak için…
Kubbeler bulanıyor alacakaranlıkta puslu bir ipek perde sararken kenti,
günbatımında ışıldayan suların üstüne kurşun mavisi bir ışık vuruyor
rıhtımları boyunca Eminönü’nün. Rüstem Paşa Camii’nde
İznik seramikleri nadide domates kızıllığını parlatacak solgun ışıkta.Oturuyoruz genç bir adam ateşimizi körüklemek için sandıkları parçalarken
dalgalar kıyıyı dövüyor beton rıhtımında Karaköy’ün (Kardakoy)
vapurlar Marmara Denizine doğru yol alıyor.
Galata köprüsünün ışıkları salyangoz izi gibi parlak, oltalar hala sarkarken üstünden.Lacivert rengi, bu su, ve gökyüzü git gide derinleşiyor
İstanbul geceye akar, bir ateş böceği bulutu, kendi galaksisi içinde yanıp sönerken.
Işıklar gecenin karanlığını deliyor göğe doğru,
minareler iğne gibi keskin, cennete doğru titreşirken.Hava soğuk. Nevin’in uzun siyah saçları dalgalanıyor nemli soğukta.
Fındık karası gözlerinden yansıyor Haliç’in kıvrımları boyunca
akan derelere vuran sokak lambalarının ışıltısı.
Cildinde geleceği parlıyor, gençliğinde saklı hayat serüveni.Gülerek tercümanlık ediyor bize. Uğraşıp didinip döndürüyoruz dilimizi
ortak biz söze: poet – şair.
Anasonlu Rakı ay ışığında daha bir beyazlıyor, içimizi ısıtıyor,
ve benim gencecik oğlum dilini yakıyor ürpertisini geçirmek için rakının ateşinde.Yanı başımızdaki balık pazarında, akşam yemekleri gümüş içinde yüzüyor,
tazeden de taze. Bir boğaz balığı seçiyorsun
ve arkadaki evlerden gelen müzikle dans eden dostun
açıyor piknik sofrasını – taze domatesler, beyaz peynir kalıpları, kırmızı soğanlar.Sen turp soyuyorsun, beyaz etle kaplanmış gibi
nar kızılı kabuğunun içi,
ve her gün handa onları soran bir şairin öyküsünü anlatıyorsun
her yemekte tabağına dokunmadan kalkan, yemekleri sadece gözünü doyuran.Tartılıp, mangalın alevine tutulmadan önce
eski bir mangal ızgarasına konuyor balık
kızartılıp, tuzlanıyor ve biraz da zeytinyağı üzerine.
İştahla ayırıp balıkları, somun ekmeklerin arasına dolduruyoruz etleri.Şehrin bir başka yerinde, laleler sessizce uyuyor karanlıkta
papatya sarısı, dut ve erik, alabaster kalpli gülkurusu,
kızıl ve mercan kaplı dudaklar, bu akşamlık kapanıp
çırılçıplak gündoğumuyla baştan çıkmayı bekliyor.Böylesine parlaklık bitkin düşürüyor onları. Oysa on beş gün önceydi
menekşeden gökkuşakları arasında büküyorlardı boyunları
renk cümbüşleriyle doluydu Sultanahmet kaldırımları,
otoyolların yeşil sınırları, yaz sıcağına yükselen Bizans duvarları.Tarihi genç beyaz bir ülkeden gelip yol yorgunu,
dokuz kat uygarlığı anlamak kurcalıyor aklımı;
atıyorum kendimi bu geceye, önümdeki günlerde ve haftalarda
bekleyen günlük düzene: yemek ve renk, taş ve çini, dil ve ışık.Su boyunca hava daha da soğuyor, rakının kolların ucunda parmaklar donuyor.
Zincirlerinden boşanmış, bulutsuz bir dolunayın altında,
tarih havada duran yapraklara, nehre atılan ışık dalgalarına dönüşüyor ve sarıyor bizi,
tuhaf bir birlik kenetliyor, imparatorluklardan daha kolay eriterek farklılıklarımızı.
Night opening on Istanbul
for Zeki Tombak
Domes are blurring in twilight that swathes the city in dusky silk,
the light pewter-blue over sunset-bright waters
across from the piers at Eminönü. Inside the Rüstem Pasha Mosque
Iznik tiles will be glowing rare tomato-red in the dying light.We sit as the young man cracks crates apart to feed our fire
waves slipping along the concrete walkway at Kardokoy
while ferries channel their way towards the Sea of Mamara.
Galata bridge is a snail trail of lights, fishing lines still dangling.It is dark blue, this water, and the sky deepening as Istanbul begins its
shimmer into night, a crowd of fireflies rising, twinkling in a galaxy of its own.
Lights stud the darkness of evening to the sky,
minarets needle-sharp, trembling towards heaven.It is cold. Nevin’s long black hair is curling with the damp chill.
Her nut-dark eyes reflect the glimmer from a lone gold street lamp
thrown in rivulets across ripples of the Golden Horn.
The future is glowing in her skin, life an adventure unfurled inside her youth.She translates for us laughing. We struggle and stretch our tongues
into a common word: poet – şiir.
Raki with its aniseed jolt whitens in the rising moonlight, warms our bellies,
and my too-young son burns his tongue on its heat to stop shivering.In the fish market beside us, dinner swims glimmering silver,
more than fresh. You choose Bosphorous fish, and
your friend dancing to music coming from a house behind
cuts the picnic open – fresh tomatoes, chunks of feta, onions beetroot-red.You slice radishes, white flesh pristine
against a pomegranate stain of skin,
and tell the story of the poet at the inn who asked every night for them
leaving them uneaten each meal, food only for the hunger of his eyes.Scaled, the shining fish glint in an old wire b-b-q frame
before it’s slapped over tumeric flames
seared black, salted and coursing olive-green with oil.
Hungrily we tear them apart stuffing them between slabs of bread.Elsewhere in the city, tulips rest in the settled dark
daisy-gold, mulberry and plum, rose-pink with alabaster hearts,
scarlet and coral with tinted lips prim, they have closed for evening
waiting the seduction of stark sunrise.So bright it wears them out. Only fifteen days before their heads drop
among the rainbows of polyanthus and pansies
wedges of colour against the stone pavements of Sultanamet,
green verges on the highways, Byzantine walls crumbling towards summer.Jet-lagged out of a country with a young white history,
the mind grapples to commit nine layers of civilisation to memory;
just entering this night the weave that will become our pattern of days
in the weeks to come: food and colour, stone and tile, language and light.It grows colder along the water, fingers freezing at the end of raki-warm limbs.
Under the unchained red full moon, rising whole, uncut by cloud,
history becomes a set of floating pages, waves of light thrown onto river and canopy alike,
a strange union binding us warmly, difference collapsing more easily than empires.
- 114: NO THEME 13with J Toledo & C Tse 113: INVISIBLE WALLSwith A Walker & D Disney 112: TREATwith T Dearborn 111: BABYwith S Deo & L Ferney 110: POP!with Z Frost & B Jessen 109: NO THEME 12with C Maling & N Rhook 108: DEDICATIONwith L Patterson & L Garcia-Dolnik 107: LIMINALwith B Li 106: OPENwith C Lowe & J Langdon 105: NO THEME 11with E Grills & E Stewart 104: KINwith E Shiosaki 103: AMBLEwith E Gomez and S Gory 102: GAMEwith R Green and J Maxwell 101: NO THEME 10with J Kinsella and J Leanne 100: BROWNFACE with W S Dunn 99: SINGAPOREwith J Ip and A Pang 97 & 98: PROPAGANDAwith M Breeze and S Groth 96: NO THEME IXwith M Gill and J Thayil 95: EARTHwith M Takolander 94: BAYTwith Z Hashem Beck 93: PEACHwith L Van, G Mouratidis, L Toong 92: NO THEME VIIIwith C Gaskin 91: MONSTERwith N Curnow 90: AFRICAN DIASPORAwith S Umar 89: DOMESTICwith N Harkin 88: TRANSQUEERwith S Barnes and Q Eades 87: DIFFICULTwith O Schwartz & H Isemonger 86: NO THEME VIIwith L Gorton 85: PHILIPPINESwith Mookie L and S Lua 84: SUBURBIAwith L Brown and N O'Reilly 83: MATHEMATICSwith F Hile 82: LANDwith J Stuart and J Gibian 81: NEW CARIBBEANwith V Lucien 80: NO THEME VIwith J Beveridge 57.1: EKPHRASTICwith C Atherton and P Hetherington 57: CONFESSIONwith K Glastonbury 56: EXPLODE with D Disney 55.1: DALIT / INDIGENOUSwith M Chakraborty and K MacCarter 55: FUTURE MACHINES with Bella Li 54: NO THEME V with F Wright and O Sakr 53.0: THE END with P Brown 52.0: TOIL with C Jenkins 51.1: UMAMI with L Davies and Lifted Brow 51.0: TRANSTASMAN with B Cassidy 50.0: NO THEME IV with J Tranter 49.1: A BRITISH / IRISH with M Hall and S Seita 49.0: OBSOLETE with T Ryan 48.1: CANADA with K MacCarter and S Rhodes 48.0: CONSTRAINT with C Wakeling 47.0: COLLABORATION with L Armand and H Lambert 46.1: MELBOURNE with M Farrell 46.0: NO THEME III with F Plunkett 45.0: SILENCE with J Owen 44.0: GONDWANALAND with D Motion 43.1: PUMPKIN with K MacCarter 43.0: MASQUE with A Vickery 42.0: NO THEME II with G Ryan 41.1: RATBAGGERY with D Hose 41.0: TRANSPACIFIC with J Rowe and M Nardone 40.1: INDONESIA with K MacCarter 40.0: INTERLOCUTOR with L Hart 39.1: GIBBERBIRD with S Gory 39.0: JACKPOT! with S Wagan Watson 38.0: SYDNEY with A Lorange 37.1: NEBRASKA with S Whalen 37.0: NO THEME! with A Wearne 36.0: ELECTRONICA with J Jones