A Buzz in the Retina: On Translating Luljeta Lleshanaku

By and | 1 May 2019
Commit to Memory

These words are carved on the gravestone 
of a Roman woman from 135 B.C:
“Her parents named her Claudia.
She loved her husband dearly.
She bore two sons. 
Was charming in conversation, and patient.
Kept a good house. Spun wool.”

The women I’ve known
can be described just as plainly with a single line:
M. who shined her copper pots and pans with sand.
L. who dreamed so much about her sons she was punished with a short life.
S. who made the best pickles.
H. who wouldn’t shut up about her brother’s mysterious death.
K. who used to peel fuzz off of faces with an egg-and-sugar mask. 
F. the first to discover that a white dress goes best with yellow roses.
D. who ironed a perfect line on her husband’s sleeves,
    even when she knew he was going out with another woman.
P. who got along well with her mother-in-law.
S. who had an abortion every six months.
T. with a sweet laugh and always a run on her stockings.
N. who roasted good coffee when she had any.
R. who secretly used to sell her own blood.
Z. who picked up her son’s guts with her own hands 
the day he was hit by a freight train.

With a brief single line 
like an old telegram, twenty cents a word,
and full of typing errors made by the post office staff. 
As if that were the only way to remember them.

With a single, uninterrupted line
like Don Quixote in Picasso’s hands. 

You think it’s that easy?


Kusht Per T'u Mbajtur Mend Ky është varri i një gruaje romake, në vitin 135 Para Krishit: “Prindërit e quajtën Klaudia. Ajo e donte të shoqin megjithë zemër. Lindi dy djem. Ishte këndshme në bisedë, dhe e fortë në durim. Mbajti shtëpinë, torri lesh.”
 Gratë që unë njoh, mund të përshkruhen po kaq thjesht, me një rresht të vetëm: M që enët e bakrit i fërkonte me rërë; L që ëndërronte tepër për të bijtë, aq sa u ndëshkua me jetë të shkurtër. Sh të cilës askush s’ia merrte për turshi. H që s’e hiqte nga goja të vëllain e vrarë pabesisht. K që hiqte pushin nga fytyra me një maskë veze dhe sheqeri. F që e para zbuloi që fustani i bardhë kombinohet me trëndafilë të verdhë. D që hekuroste një vijë të përkryer në mëngët e të shoqit, edhe kur e dinte që ai po dilte me një grua tjetër. G që i bënte të gjithë për të qarë kur vajtonte të vdekurit. P që shkonte mirë me të vjehrrën. S që bënte një abort çdo gjashtë muaj. T që kishte gjithmonë një fije të ikur çorapi dhe të qeshur të ëmbël. N që piqte kafe të mirë nëse i ndodhej. R që e mbante të fshehtë që shiste gjak. Z që ia mblodhi me duar zorrët të birit, kur ia përplasi treni i mallrave ... Vetëm me një rresht, ekonomik si tekstet e telegrameve: 20 qindarka një rrokje, madje të shtypur gjithë gabime nga punonjëset e postës, si e vetmja mënyrë për t’u mbajtur mend. Vetëm një rresht, një vijë të vetme pa ndërprerje si portreti i Don Kishotit në duart e Pikasos. Ju kujtoni se është e lehtë?
This entry was posted in TRANSLATIONS and tagged , . Bookmark the permalink.

Related work:

  • No Related Posts Found

Comments are closed.